ONZE MISSIE
Het Besiendershuis is een van de iconische beeldmerken van Nijmegen. In 2025 staat het pand er al 500 jaar; geworteld in de geschiedenis, gericht op de toekomst, en altijd reagerend op de steeds veranderende stad. Besiendershuis is een huis van verbeelding: het pand en de organisatie zijn ingericht op het ontwikkelen van culturele residenties en het presenteren van publieksgerichte artistieke programma’s ten behoeve van de stad.
De missie van onze organisatie is om dit unieke Nijmeegse erfgoed in te zetten om de bewoners van Nijmegen door middel van verbeelding te inspireren en uit te dagen rond onderwerpen die de stad vorm geven. Het gaat hier om thema's langs langlopende maatschappelijke en culturele lijnen: grote problemen of kleine gevoeligheden; met sporen in het verleden of juist gericht op de toekomst. Op deze manier dringen we door tot de haarvaten van onze cultuur.
Kunst en cultuur is telkens de sleutel voor het krijgen van inzichten rond stedelijke en mondiale vraagstukken. Verbeelding is een manier om soms complexe thematiek te visualiseren en beleefbaar te maken. Besiendershuis legt met inzicht en tact de verbinding met maatschappelijke vraagstukken, in een vorm die de betekenis van kunstenaars voor onze samenleving aantoont en zichtbaar maakt.
Besiendershuis heeft zich in veertien jaar bewezen als aanjager van de verbeelding. De ziel van deze plek legt hiervoor een bijzonder fundament, en de artistieke gevoeligheid van onze gasten is hierin een belangrijke motor.
Het Besiendershuis, huis van verbeelding
Sinds 1525 kijkt het Besiendershuis naar de steeds veranderende stad, en kent haar door en door. De naamgever van dit iconische pand aan de Waalkade is de Besiender, die de passerende scheepsladingen op de Waal in opdracht van het stadsbestuur inspecteerde en taxeerde. Tegenwoordig zijn het kunstenaars die vanuit het huis de stad en de rivier observeren en de maat nemen.
Besiendershuis organiseert culturele programma’s rond onderwerpen die de stad in zijn greep houden. Dat zijn soms kleinschalige evenementen in huis, en soms grotere projecten buitenshuis; maar altijd over thema's langs langlopende maatschappelijke en culturele lijnen, processen die steeds terugkeren en relevant blijven, ook in de toekomst. Via dit soort lijnen leren we iets over de geschiedenis van de stad, iets over het al dan niet eigenaardig gedrag van de bewoners, maar we leren vooral iets over het nu, over onze huidige positie, betrekkingen en bewegingen. Welke verhalen moeten er verteld worden? Hoe zag de geschiedenis eruit? Wat is van belang in de huidige tijd? En wat voor een toekomst verbeelden we ons? Besiendershuis vraagt en ontvangt kunstenaars, wetenschappers, dichters, denkers en muzikanten van binnen en buiten de stadsgrenzen. Ze buigen zich over deze vragen en zetten de verbeelding in om de stad iets te vertellen.
Onderdeel van deze culturele programma’s is vaak een residentie, waarbij de creatieve makers een periode in het Besiendershuis verblijven. Tijdens hun verblijf dompelen zij zich onder in Nijmegen, maken contacten, doen ze er inspiratie op en brengen de stad verbeelding, nieuwe ideeën en kunst. Besiendershuis geeft bewust tijd en ruimte voor de realisatie van betekenisvolle projecten en zoekt bewust het contrast met de alledaagse vluchtigheid.
Verder werken we in culturele programma’s altijd samen met andere organisaties, van binnen en buiten het culturele veld. Dit zijn vaak partijen die, net als wij, geworteld zijn in de stad, bijvoorbeeld in het onderwijs, de zorg, of het bedrijfsleven. Maar ook met inwoners zoeken wij graag contact. Besiendershuis initieert, bemiddelt en faciliteert. We zoeken de samenwerking om aandacht te vragen voor een specifiek onderwerp. We bemiddelen tussen verschillende partijen om plannen en activiteiten mogelijk te maken. We faciliteren een verblijfplaats met extra’s, een residence +, wanneer vaste partners daarnaar op zoek zijn. Deze samenwerkingsverbanden zorgen voor de verdere inbedding van de culturele programma’s in de samenleving en draagvlak voor de kracht van kunst en cultuur.
In 2020 won het Besiendershuis de Gelderse Pauwenveer, een initiatief van het Cultuurfonds Gelderland. Het juryrapport vermeldt dat Besiendershuis met strategisch inzicht en tact verbinding weet te leggen met verrassende maatschappelijke vraagstukken en dit in de vorm van projecten, die de betekenis van kunstenaars voor onze samenleving aantoont en zichtbaar maakt.
Beleid, programma en uitvoering van het Besiendershuis zijn in handen van Jade Kerste en Jan-Wieger van den Berg.
Besiendershuis maakt deel uit van
Besiendershuis is lid van het Cultuurhistorisch Platform Rijk van Nijmegen
Het Besiendershuisprogramma wordt mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van:
Het Besiendershuisprogramma is een onderdeel van Stichting NOX.
Stichting NOX richt zich op de ontwikkeling en begeleiding van (educatieve) projecten op het gebied van de kunsten, architectuur, cultuurhistorie, stedenbouw en landschapsarchitectuur, met de doelstelling: "Vanuit visuele deskundigheid nieuwe media en esthetisch vermogen in zetten om tot een bijzondere overdracht bij het publiek te komen".
Culturele ANBI
Stichting NOX staat bij de Belastingdienst geregistreerd als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI). Dit betekent dat stichting NOX geen successierecht of schenkingsrecht hoeft te betalen over erfenissen en schenkingen. Iedere euro van je bijdrage komt volledig ten goede aan de stichting. Bovendien biedt schenken aan een instelling met een ANBI-status belastingvoordelen. Dit betekent dat u uw gift aan ons niet alleen kunt aftrekken van de belasting maar dat u zelfs 125% mag aftrekken. Voor bedrijven die vennootschapsbelasting betalen is dit zelfs 150%.
ANBI's betalen geen belasting over de schenkingen die ze krijgen. Zo kunnen ze de schenking voor de volle 100% inzetten voor hun doelstelling.
Het bestuur:
Ton Rijken, voorzitter
Hoofd bureau Onderwijs, Radboud Universiteit Nijmegen
Anna Kerkhoff, secretaris
Senior marketing, communicatie en educatie, Museum De Pont Tilburg
Ron Twaalfhoven, penningmeester
Belastingadviseur VvAA, ‘s Hertogenbosch
Bas Muhren, algemeen bestuurslid
Onderzoeker / curator, Museum Kröller-Müller Otterlo